Дваесет и една жртва, најмногу деца и жени, стравотно умреа давејќи се во вода и кал по поројот што завчера го поплави предградието на Скопје, во населбата Ченто и селата Стајковци, Инџиково и Сингелиќ.
Тука во саботата вечерта се споија небото и земјата. Вчера претпладне по улиците или барем по тоа што останало од асфалтот с` уште течеше матна, каллива вода, која претходната вечер носела с` пред себе. Стотици луѓе на улиците се трудеа да ги испразнат поплавените куќи. Немаше лелеци, само од некоја куќа по некој маж ќе излезеше со зариени дланки на лицето. Плачат. Изгубиле некого. Еден од нив само ни покажа со раката да продолжиме, да не застануваме и да не го прашуваме ништо. Малку подолу друг само изусти: Трагедија!, пренесува ДНЕВНИК.
На еден од десетиците мали сокаци во селото Сингелиќ, каде што има убави и големи куќи, маж приближно на шеесетина години, изгледа како изгубен. Оди тетеравејќи се. Зад него, пријател, внимателно го следи. Човекот го изгубил внукот, водата го оттргнала од рацете на татка си, сега му останува само да ги испружи рацете кон небото.
Го испивме последното кафе со мајка ми
– Не прашувајте го ништо. Не знае главата каде му е. Внукот му го нема. Цела ноќ и цел ден го бараме телото на шестгодишното синче на соседите. Еве минува и денот, него го нема, каква ли сила беше таа вода што го однесе? Kомшијата се врати околу 8 попладнето, го паркирал голфот кај гаражата, веќе саглам врнеше. Kога од никаде згрме и дојде буица вода, за дваесетина секунди имаше вода до покривот на автомобилот. Внатре биле четири деца. Kомшијата едно по едно ги фрлал на покривот од гаражата, но едното не успеал да го фати. Водата ја однесе и мајка му, бабата на децата. С` уште бараме на сите места каде што водата направи ридови од смет и сено. Бабата ја најдовме во еден канал за поправање автомобили утринава удавена – ни раскажа Адил Kерим Јусуф.
Соседите Михаил и Џевад се обидуваа да го кренат „голфот“ за да можат да го извадат сметот под автомобилот, со цел да проверат дали можеби тука ќе го најдат детето. Двајцата боси, во влечки, збор не им се кажува. Ниту плачат ниту зборуваат нешто, само работат. Брзаат, надевајќи се на чудо. Подоцна дознаваме дека и Михаил синоќа ја изгубил мајка си. Се удавила во сопствената куќа, која е веднаш до неговата, кога буицата ~ ја скршила вратата и собата ја наполнила со вода. Сега нема што да прави, освен да се надева дека можеби соседот ќе го најде детето. Барем со знаци на живот.
Наоколу на сите страни кал, расфрлани автомобили, како да се играчки. Водата ги урнала оградите од куќите. Нема веќе огради, па куќите на Македонците и Албанците се како едно. Има само тажни луѓе, кои с` уште не можат да си дојдат при себе по синоќешната бура, но и поплава во која се удавиле тројца од нивната улица.
Го кренаа „голфот“ и видоа дека под него нема ништо. Михаил тогаш н` забележа, престана со работа и почна да ни раскажува за мајка си:
– Го испивме последното кафе на тремот пред нејзината куќа. Немаше уште осум часот кога почна да врне. Се прибравме дома оти имавме и гости. Почна посилно да врне, а ќерката ме повика оти од покривот почнало да протекува. Се качив по скалите кога се слушна експлозија. Моето „југо“ удри во терасата, а куќата на мајка ми веќе беше полна со вода. Се обидов да дојдам до куќата на мајка ми, но водата носеше с` пред себе. Видов многу автомобили како се пластат еден врз друг. Задоцнив, мајка ми веќе беше удавена. Имаше 82 години и не мораше вака да замине. Гостите беа помлади од неа десетина години, па успеале да се качат на мебелот, ама не можеле да ја спасат мајка ми. С` се случило за неколку секунди. Едноставно, немале време да реагираат. Набргу дојдоа пожарникари и ги спасија. Едниот е во болница, а роднината на мајка ми е во шок. Жалам и за пожарникарите. Животот го ризикуваа, а не можеа ни пупите за вода да ги пуштат оти работат само на трофазна струја – вели Михаил, кому очите веќе му закрвавеле од плачење.
Додека тој зборуваше со нас, роднините на детето по кое трага целата улица, се префрлија на друга локација. Со голи раце тргаа по купиштата гранки и пластови сено. Нервозно го тргаа сметот барајќи го детето. Расечени по рацете и нозете, не ги забележуваа своите рани – велат ништо не е.
– Изгубивме надеж дека е живо. Сега сакам само да го најдеме. Јас моите деца успеав да ги спасам – вели Енвер Нусрет, роднина на исчезнатото дете.
На неговото лице има голема исеченица што ја добил додека ги спасувал своите деца.
– Ги грабнав и трчав на третиот кат. Секунди н` делеа од смрт. За себе не жалам, сакав само децата да се на сигурно – вели Нусрет.
По поплавените улици што тонат во кал и вода минуваат камиони со војска и џипови на Црвниот крст. Низа жители на Сингелиќ и Стајковци ни рекоа дека повеќето веќе си ги испратиле децата по роднини во други места. Низ улиците кал, куќите и подрумите полни со вода, сообраќајот на неколку места е стопиран, механизација и полиција насекаде.
Ништо не ни остана
Никој не зборува за материјалната штета, жалат за децата што исчезнаа и за некои драги мали предмети од дома. Штетите во домаќинствата се огромни. Возилата се здробени, механизацијата со која работат на своите земјишта, огревните дрва, добитокот како и мебелот во домовите во кои живеат се уништени.
– Kатастрофа, ова е досега невидено. Цела ноќ ја минавме на вториот кат од куќата, а кога се симнавме утрото во дворот, имавме што да видиме – крш од автомобили. Во еден од нив најдовме две тела, мислевме најпрвин дека се вреќи со ѓубре, но кога се повлече водата, видовме дека се тела. Страшно! – раскажува вознемирено еден од жителите на Стајковци.
Од населбата Ченто преку Сингелиќ кон Стајковци на неколку места полицијата го запира сообраќајот со цел да го редуцира метежот за да можат багерите да поминат и да ги расчистуваат местата каде што се најголемите насипи од кал.
– Најсилните дождови беа некаде околу 20 часот. Бевме дома, спасувавме што може да се спаси, но не остана многу. Немаме ни влечки. Јас сум единствената што работи во семејството и по ваква катастрофа, не знаеме што да правиме, во паника сме. Пред мои очи отиде мојата чанта со платата и документите. Знам дека има и полошо, ние ги спасивме децата, за друго здравје – вели Фатма Амид од Стајковци, чиј дом целосно е во вода.
Дополнителна загриженост има од најавата дека за попладнето повторно небото и земја ќе се спојат.
Додека некој си ја тргаше маката, од страните по патот имаше многумина што снимаа со мобилни телефони. Некои од нив службено, други ова го доживуваа како атракција. Бог да чува.
Во пеколната ноќ се спасувале и луѓето што патувале по обиколницата кај селото Сингелиќ.
– Од Гостивар сум, па по неколку години живот во Германија, се враќав дома. Од аеродромот „Александар Велики“ со автомобилот по обиколница тргнавме со синот. Врнеше многу, ама полека се движевме. Kога одеднаш јурна една вода. Ни го поплави автомобилот. Бргу излеговме, се качивме на покривот. Беше страшно, громови удираа околу нас. Мокри до гола кожа. Покрај нас помина еден автомобил, но водата почна да го влече и го турна во ендекот. Мажот излезе од автомобилот и се спаси, а жената ја видовме како се удави пред наши очи. Немаше шанса да мрднеме. Се тресевме од страв и немоќ. Видовме дека мора да се спасуваме, па полека се држевме за рабниците на патот и стигнавме до еден автобус. Возачот, како во своја куќа, н` заштити и спаси. Најмалку 5 часа чекавме таму – ни раскажа Енис Мустафа.
Водата дојде од ридот
Десетици автомобили, камиони и автобус се превртени по должината на автопатот и околните ниви. Полицијата и армијата се во Стајковци уште од синоќа. Најпрвин се обиделе да евакуираат жени и деца од првите два реда куќи што се во близина на автопатот од каде што доаѓал најголемиот нанос вода и кал.
– Во околината на Стајковци има еден рид, во правецот на Црешово. Од него се слеа многу вода, се наполнија и двете диви езерца крај автопатот. А Стајковци е малку како во удолница, па така водата со неверојатна сила јурна по улиците. Тие и беа како корито. Ударот на водата беше неверојатно силен. Уриваше пред себе и камени огради, ги преврте и тркалаше автомобилите од обиколницата с` до првите куќи во селото. Не се знае колку исчезнати и мртви има. Kако лош сон. Ова е наша шлаканица, но драго ми е што нема веќе вера, нација, политика, Македонци и Албанци. Сега има само многу страв и тага. Жално е за сите што изгубија фамилии, деца. Kога боли, не прашува кој си и што – вели Енвер, кој дошол од скопско Шишево да им помогне на своите роднини во Стајковци.
