Во христијанскиот свет, Велигден е најголемиот празник.
Photo by Debby Hudson on Unsplash
Но, многу пагански обичаи од античко време преживеале до денес и станале дел од обичаите на христијанското празнување на Велигден.
Ова се некои од најголемите симболи на Велигден.
Мед
Медот ги симболизира апостолите. Сите тие, како пчелите Христови, го ширеле евангелскиот мед по разни краишта, страдајќи поради љубовта Христова и сите се преселиле во вечното царство.
Јагнешко месо
Зошто се подготвуваат јадења од јагнешко месо? Јагнето го симболизира самиот Господ, роден во штала меѓу јагниња, бркани од луѓе-волци. Тој е жртвеното јагне кое трпеливо ги поднесуваше страдањата и смртта, и победничкото јагне кое е Божјо, на небесниот престол. Видливиот пророк Исаија низ многу векови ја видел страшната жртва на Голгота. Го видел оддалеку Господ Исус, доведен на колење како што го водат јагнето, зашто се однесува како да оди на пасиште: без одбрана, без вознемиреност, без злоба. „Ете, Јагнето Божјо!“ рече св. Јован Претеча. Овците, пак, ги претставуваат верните Христови следбеници.
Говедско месо
Зошто се подготвуваат јадења од говедско месо? Човек (мудрост), лав (храброст), vo (правда) и орел (чистота) се четири симболични животни видени во визиите на пророкот Езекиел и св. апостол Јован Богослов, додека стојат пред престолот на Севишниот. Волот бил жртвено животно, кое се принесувало за покајание на гревовите и за правда.
На празничниот велигденски ручек нема свински јадења, бидејќи во христијанството свињата и кучето се симболи на упорни неверници, тврди и тврдоглави.
Шарени јајца
Шарени јајца. Прославувањето на Велигден е поврзано со бројни симболи и обичаи кои варираат од земја до земја, а заедничко им е украсувањето и вапсувањето на јајцата. Најчести симболи се зајаци и кокошки, а исто така и разни кулинарски божества, особено бројни деликатеси. Обоените јајца се симбол на Велигден, иако тие се претхристијански обичај. Овој симбол на пролетното будење на изворот на животот постои и во еврејската религија.
Во деновите во кои се празнува Пасхата, на трпезата се задолжителни јајцата обоени и варени во кромид, хаминада. Шарените велигденски јајца традиционално се подаруваат на Велигден и во деновите по Велигден. Во минатото, младите мажи и жени си давале обоено јајце како знак на љубов или наклонетост. Шарените велигденски јајца беа симбол на помирување. Така, со давање јајца, луѓето тивко бараа прошка или даваа. Според верувањата, обоеното велигденско јајце треба да нè заштити од злите сили. Затоа лушпата од тие јајца ја мелеле и ја фрлале на нивите и ја ставале во амбари.
Леб
Сите јадења што се користат за подготовка на празнични специјалитети имаат длабока симболика. Лебот го симболизира самиот Господ Исус: „Јас сум лебот на животот“. (Јов. 6, 48). Така му рекол Господ Исус на гладниот човечки род. „И тој збор се остварува низ вековите на безброј Христови следбеници, кои Го примија Господа како храна за своите души. Да ја нахраниме нашата душа (ум, срце) со Христос, за да ни биде жива и здрава душата.
Сол
Солта укажува на вистински христијанин, кој ги насочува другите кон доброто. Душата посолена од Христовото учење не подлегнува на расипаноста, а исто така им помага на своите ближни да се одржуваат и да не се расипуваат. „Вие сте од земјата“, рекол Господ ова не важи само за апостолите и свештениците, туку за сите христијани воопшто. Солта ја означува и небесната благодат. Како што вели апостол Павле: „Твоите зборови нека бидат зачинети со сол во благодатта“. Затоа, солта е симбол на христијанинот во светот и благодатта во христијанинот.
