Растењето со строги родители, оние кои се фокусираат на високи очекувања, дисциплина и контролирање на однесувањето може да има долготрајно влијание врз психолошкиот развој на децата.
Photo by cottonbro studio
Во психологијата, овој стил на родителство се нарекува „авторитарен“ (за разлика од „авторитативен“, кој комбинира структура со емоционална поддршка). Авторитарните родители често ги занемаруваат емоционалните потреби на детето во корист на послушност, постигнување и почитување на авторитетот.
Истражувањата покажуваат дека децата кои растат во такво опкружување може да развијат зголемено чувство на страв од неуспех, ниска самодоверба и потешкотии во донесување одлуки. Поради тоа што во детството често биле критикувани, а ретко пофалени, тие подоцна во животот се склони кон перфекционизам или постојано барање валидација од надворешни извори. Тие можат да станат адаптирани и „успешни“ во очите на општеството, но често без стабилно чувство на сопствена вредност.
Односите со другите луѓе, особено во романтични или пријателски врски, исто така можат да бидат под влијание. Децата од строги семејства често учат да ги потиснуваат своите емоции и да избегнуваат конфликти, па може да имаат тешкотии во изразување на сопствените потреби или во поставување лични граници. Тие може да се плашат од одбивање или конфликт, бидејќи тоа во детството често значело казна или повлекување на љубовта.
Постои и физиолошки аспект: хроничниот стрес што произлегува од живеење во дом со висока контрола и мала емоционална поддршка може да доведе до зголемено ниво на кортизол и поврзани здравствени проблеми. Овие лица подоцна можат да развијат анксиозни нарушувања, депресија или хронично чувство на внатрешна напнатост.
Важно е да се нагласи дека не сите деца реагираат исто. Дел од нив развиваат висока емоционална интелигенција, отпорност и способност за саморефлексија, особено ако имале други возрасни во животот кои понудиле емоционална сигурност. Во зрелоста, многумина бараат терапија или други форми на поддршка за да ги преиспитаат моделите научени во детството и да изградат поздрави начини на комуникација и самопочит.
Разбирањето на психолошките последици од строгото воспитување е важен чекор кон ослободување од автоматизирани реакции и градење покомпетентни генерации на родители и возрасни со емпатична самосвест. Соодветната психоедукација, поддршка и безбедна околина можат да помогнат во надминување на длабоко вкоренети обрасци што го ограничуваат чувството на слобода и целосен личен развој.
Препораки за возрасни кои растеле со строги родители:
Развивање на самосвест: Запрашајте се кои ваши однесувања и верувања произлегуваат од страв или навика, а не од вистинска лична вредност. Самосвеста е првиот чекор кон промена.
Работа на граници: Научете дека поставувањето лични граници не е непочитување туку знак на самопочит. Вежбајте да кажувате „не“ и да ги изразувате вашите потреби без вина.
Преиспитување на внатрешниот критичар: Ако го носите гласот на строг родител во себе, заменете го со повнимателен и поддржувачки глас. Ова може да се постигне преку терапија или свесни практики за самосочувство.
Практикување ранливост: Во односи, обидете се да бидете автентични и отворени, дури и ако чувствувате несигурност. Ранливоста е основа за длабоки и здрави врски.
Побарајте поддршка: Разговарајте со терапевт или група за личен развој каде што можете да ги процесирате емоциите поврзани со детството и да изградите нови, здрави модели на однесување.
