Управители на згради: Сериозни компании кои се грижат за објектот или обични „рекетари“?

Сериознi компании кои се грижат за одржувањето на станбените објекти или пак мали фирми кои остваруваат големи профити, а грижата ја оставаат на станарите. Искуствата и сведочењата на скопјани најчесто го покажуваат ова второто.  Многу ретко се сретнува колектив во зграда во главниот град каде станарите имаат доверба и веруваат во компанијата која е задолжена за одржување на заедничкиот простор.

Доколку живеете во станбена зграда, сигурно сте соочени со многу предизвици. Најчесто сопствениците на станови кои се вселиле во нова станбена зграда се наоѓаат во дилема дали за одржување на зградата да ангажираат управител (лиценцирана фирма) или да формираат заедница на сопственици која ќе го преземе управувањето со зградата.

„Зградата е нечиста и треба по неколку денови да се чека за да отстрани било каков сите дефект. Речиси нема никаков бенефит од фактот дека приватна компанија управува со зградата, а за што на годишно ниво издвојуваме сериозни средства. Се чини дека парите се фрлени во воздух“, вели Стефан кој е пензионер од Скопје.

Горан пак кој живее во скопската населба Ново Лисиче вели дека овие компании се вистински рекетари. „Кога станува збор за санирање и решавање на проблемите никаде ги нема, а доколку задоцниш неколку сметки веднаш ги блокираат банкарските сметки и наплаќаат нотарски провизии. Смешно е некој да зима пари и да наплаќа за нешто кое не го сработел. Ова е вистински рекет кој државата треба што поскоро да го регулира, додава тој.

Постојат позитивни и негативни искуства кога се во прашање и двете опции. Од една страна, сопствениците кои се определиле за управител, доколку се незадоволни од неговата работа, најчесто не се сигурни дали или на кој начин можат да го раскинат договорот со управителот и да ангажираат друг управител. Од друга страна, пак, постојат случаи кога сопствениците се согласни зградата да ја управува заедница на сопственици, но не ја познаваат постапката за регистрација и начинот на управување со зградата, односно не ги знаат предизвиците кои ваквото управување ги наметнува, стои во брошурата која неодамна ја објави Организацијата на потршувачите.

Законска обврска е да се постапи на едниот или на другиот начин, односно да се формира заедница на сопственици или, пак, да се ангажира управител на зградата. Сепак, одлуката останува на сопствениците на станови кои треба внимателно да ја проценат состојбата и да ја применат најприфатливата опција, во нивна полза. Во секој случај, треба добро да ги проучат законските одредби.

Работите на управување со зграда може да ги врши управител или заедница на сопственици. Собирот на сопственици треба да одлучи дали управувањето на зградата ќе го врши управител или, пак, за управување ќе биде задолжена заедницата на сопственици, која треба да избере претседател и да се регистрира како правно лице доколку ја врши дејноста на управување со зградата.

Управувањето се врши преку спроведување на одлуките донесени од страна на Собирот на сопствениците на посебните делови во зградата, како и нивно застапување во правниот промет и во постапките пред надлежните органи. Доколку дејностите на управување со станбените згради ја врши управител, должен е да поседува лиценца што ја издава Регулаторната комисија за домување, врз основа на поднесено барање за издавање на лиценца за управител.

Контролата на работата на заедницата на сопственици и управителите на згради ја вршат инспектори за домување назначени од општините, што е во согласност со Законот за домување. Инспекторите, исто така, контролираат дали управителите на згради имаат соодветна лиценца, односно дали заедницата на сопственици е регистрирана во Централниот регистар на РСМ.