Понекогаш, најстудените зими не се оние што ги живееме надвор, туку оние што ги носиме во себе.
Photo by Osman Rana on Unsplash
Тој мраз не доаѓа од небото, туку од луѓето. Од разочарувањата што се повторуваат како студени ветрови, од погледите што некогаш нѐ топлеле, а потоа се свртеле со рамнодушност. Мразот во нашите срца не се создава преку ноќ — тој расте тивко, од секоја неправда што не сме ја заслужиле, од секое молчење што сме го проголтале, од секоја болка што сме ја премолчале затоа што сме мислеле дека така ќе ја спасиме љубовта, достоинството или мирот. Но со секое премолчување, по една снежинка се таложи во нас. И кога ќе погледнеме внатре, разбираме дека таму веќе одамна не е топло.
Мразот не секогаш изгледа како омраза. Понекогаш тој се претвора во рамнодушност, во замор, во вешта вежба на воздржаност. Учиме да не покажуваме колку боли, да не веруваме премногу, да не очекуваме ништо. Кажуваме дека сме научиле лекција, но вистината е дека сме само зацврснале. А таму каде што некогаш имало мекост, сега има внимателност; таму каде што некогаш имало љубопитност, сега има претпазливост. Мразот не секогаш е тивок, понекогаш шушка во секој наш однос, како предупредување да не се приближуваат премногу. Иако надвор изгледаме смирено, во нас живее страв од ново замрзнување, страв дека топлината пак ќе се претвори во болка.
Има луѓе што нѐ научиле на студ, не затоа што го посакувале, туку затоа што не знаеле поинаку да сакаат. Понекогаш тоа се луѓе што и самите се замрзнати, носат мраз во себе од некоја стара неправда, од некој свој пораз. И кога ќе се допреме, два мраза се среќаваат, и наместо топлина, настанува уште поголема студеност. Но, не секој што е студен е изгубен. Понекогаш студот е начин на преживување. Научивме да не плачеме во јавност, да не покажуваме ранливост, да не бидеме наивни. Сепак, во тие вештини на преживување се кријат нашите најголеми загуби — изгубената спонтаност, изгубената верба дека добрината може да се врати без сметка, изгубената желба да го допреме светот без ракавици.
Но токму затоа, мразот што го носиме не треба да го мразиме. Тој е доказ дека сме чувствувале, дека сме се надевале, дека сме се изложиле на животот без заштита. Во секој мраз се крие трага од топлина што некогаш постоела. И таа трага е патот назад. Да го стопиме мразот не значи да заборавиме, туку да престанеме да го чуваме како оружје. Да си дозволиме повторно да бидеме луѓе што чувствуваат, без да се плашат дека тоа ќе ги уништи. Да го прифатиме фактот дека светот е полн со неправди, но дека нашата благост не е слабост, туку отпор. Секојпат кога ќе останеме добри во време на студ, правиме нешто што е револуционерно.
Да се загрее срцето не значи да се отвориме без граници, туку да ја најдеме рамнотежата меѓу довербата и мудроста. Да ја научиме уметноста на простувањето, не заради оние што нѐ повредиле, туку заради нас самите — за да не живееме во затвор на минатото. Да се вратиме кон малите нешта што го палат пламенот: разговор без страв, утринско кафе со мир во мислите, прегратка што не бара ништо, момент на тишина што не е празен. Тие мали огнови се лекови против големите зими.
Ништо не е засекогаш замрзнато. Дури и најдебелиот мраз попушта кога ќе се појави доволно светлина. Исто е и со срцето. Не треба некој да дојде и да нѐ „спаси“; треба да се осмелиме сами да ја пуштиме топлината да се врати. Можеби не брзо, можеби не совршено, но со вистинска намера. Кога ќе го направиме тоа, ќе видиме дека под мразот секогаш имало река што не престанала да тече. Таа е нашата човечкост, скриена, но жива, под сите слоеви на болка.
И затоа, нека мразот во нашите срца не биде крај, туку пауза. Време за разбирање, за лекување, за учење. Да го чуваме споменот на неправдите без да им дозволиме да ни ја замрзнат иднината. Да станеме топлината што недостасува во светот, без да ја бараме во други. И можеби тогаш, кога повторно ќе допреме нечие срце, нема да се плашиме од студот, затоа што конечно ќе знаеме дека топлината што сме ја изгубиле, отсекогаш спиела во нас, чекајќи да ја разбудиме.
