Кога зборуваме за љубов, ретко кој веднаш ќе помисли на Сигмунд Фројд.
Photo by Vija Rindo Pratama
Но токму овој татко на психоанализата, познат по своите теории за несвесното, детството и потиснатите желби, има кажано нешто длабоко вистинито и многу човечко:
„Ние никогаш не сме толку ранливи како кога љубиме.“
Оваа мисла на Фројд не е само психолошко набљудување – таа е суштина. Да љубиш значи да се отвориш, да го спуштиш оклопот, да дозволиш другото суштество да стане важно, толку важно што неговите зборови, тишини и постапки почнуваат да допираат делови од тебе што дури и ти не си ги познавал. Љубовта нè прави ранливи не затоа што нè прави слаби, туку затоа што бара од нас целосна искреност – и пред другите, и пред самите себе.
Фројд сметал дека љубовта е дел од нашите најосновни внатрешни импулси, желбата да бидеме прифатени, сакани, гледани. Но истовремено, љубовта е и поле на конфликт: меѓу тоа што го сакаме и тоа од што се плашиме. Човекот, според Фројд, постојано се движи меѓу желбата за блискост и стравот од повреда. Тоа ја прави љубовта не само убавина, туку и храброст.
Photo by Andre Furtado
Кога љубиме, ги враќаме на површина нашите најрани искуства – како сме биле сакани како деца, како сме научиле да бараме или да не бараме внимание, како сме доживеале доверба или одбивање. Затоа љубовта ретко е едноставна. Таа отвора несвесни врати, покренува прашања кои не сме ги поставиле со години. Но токму тука е нејзината моќ: да нè натера да растеме, да се соочиме со себе, да оздравиме.
Фројд не ја гледал љубовта како идеалистичка бајка, туку како комплексна психичка сила што има моќ и да не изгради, и да не разниша. Но и покрај сета таа сложеност, тој никогаш не ја негирал нејзината вредност. Напротив – токму љубовта, со сета своја ранливост, е она што нè прави навистина живи. Да љубиш значи да ризикуваш, но и да избереш живот што не е само заштитен, туку и вистински почувствуван.
Фројд нè потсетува на една важна вистина: љубовта не е само чувство што се случува – таа е психичка реалност, личен предизвик, и можност за внатрешна трансформација. Да љубиш, значи да ја прифатиш сопствената ранливост – и во неа, да ја пронајдеш својата сила.
