Има нешто магично во јоргованот.
Тој не е само цвет, тој е чувство. Мирис кој ве враќа во некое друго време. Боја што ги смирува мислите. Присуство што не зборува гласно, но никогаш не останува незабележано. За многумина, токму јоргованот е најубавиот пролетен цвет – а еве и зошто.
Пролетна поезија во виолетово
Јоргованот цвета тивко и скромно, но носи раскош во секоја гранка. Неговите мали, нежни цветови се собираат во мирисни букети што го исполнуваат воздухот со топлина. Тоа е пролетта што не се наметнува, туку ве прегрнува. За Македонците, јоргованот е нешто повеќе од дрво и цвет. Тој е дел од нашето колективно сеќавање, расте покрај селски патишта, во бабините дворови, кај старата чешма или покрај некоја тивка улица каде времето тече побавно.
Симболика на јоргованот
Во симболиката на цвеќињата, јоргованот значи сеќавање, љубов од минатото, носталгија – но и нов почеток. Виолетовата боја се поврзува со интуиција, мистерија и внатрешна мудрост.
На Балканот, често се поврзува со младоста, првата љубов и чистотата на емоциите. Во народните преданија, јоргованот се спомнува како цвет што цвета за оној што чека. И навистина, неговото цветање секогаш некако нè затекнува неподготвени, но секогаш добредојдени.
Во некои македонски села, кога ќе процвета јоргованот, се вели дека „пролетта навистина пристигнала“. Жените го носеле во косата, а девојчињата од него плетеле венчиња. Многу дворови и денес го имаат како стар спомен од некоја баба што го посадила кога се вселила, или како мирисен аманет што останал и покрај сите промени. Во уметноста и литературата, јоргованот е инспирација – сонот за нешто што било, што нѐ болело, но и нешто што нѐ научило да сакаме подлабоко.
Зошто токму јоргованот?
Затоа што не бара многу, а дава повеќе отколку што мислиме. Затоа што нè учи дека убавината е во тишината. Затоа што го носи минатото во сегашноста, а сепак не престанува да биде симбол на ново раѓање.
Јоргованот не вика, тој шепоти. Но токму тие шепоти нѐ допираат најдлабоко.
