Тој секој ден седи пред најпрометната пекара. Освен кога врне. Тогаш како сенка незабелжливо се крие во внатрешните агли и ја подава раката на сите кои одат кон тоалетот. Со одмавнување го игнорираат. Не се лути, нема сила за тоа.
Го гледаат некогаш на гробиштата и на минус 15. Тој е од оние кои чекаат ожалостеното семејство да ја спушти ракијата, а потоа, кога доволно ќе се оддалечат, го зема шишето и зема голема голтка за да го загрее телото и пие една за душата на покојниот. Ја враќа на место.
Слушнав дека има околу 60 години. Изгледа како да има 10 повеќе. Лицето му е напукнато, сиво, пропаднато. Очите му се крвави. Има густа и залепена коса и бркови кои едвај се држат за кожата.
Онака, патем, го прашав: „Доволни ли ќе бидат 20 денари?“
Тој ми одговори: „Секако“. Гласот му беше испрекинат и болен.
Клекнав покрај него и погледнав во кутијата: „Па не ви оди баш најдобро. Тука имате само колку да купите сива кифла.“
„Повеќе не ми ни треба. Богат човек не е оној кој има многу, туку оној кому малку му е потребно.“
„Тоа го прочитавте некаде?“
Мирно ми рече: „Да. Во куќата имав голема библиотека. Се простираше низ 3 ѕидови. Читав навечер, кога сите ќе заспиеја. Тогаш најдобро се паметат зборовите. Го сакав Достоевски, Чехов, Тургењев. Ја сакав и својата тераса, куќа, својот овоштарник и сите стебла од вишна кои ги имав посадено. Мојата жена го правеше најдобриот сок од вишни. А тогаш, еден ден, се изгоре. И книгите и ѕидовите и куќата. И мојот живот. Ми останаа само зборовите... оние кои ги паметев кога ќе паднеше мрак и кога сите ќе заспиеја.“ Тој зборуваше, а луѓето нѐ набљудуваа. Се случуваше по некој да му даде некој денар.
„Изгубив се. Синот и жената страдаа. Понекогаш се мразам себеси што сум слаб човек, полесно ми е да просам отколку да се борам. Дозволив тагата и стравот да ми ја изедат желбата да продолжам понатаму. Мислев дека ќе му напакостам и на животот и на Бог. Е еве и понатаму сум на улица, искинат, гладен, често пијан и секогаш со истата тага.“ Така зборуваше, додека ги броеше паричките од кутијата.
„Триесет денари, хм... толку години имал Исус кога го распнале. Не сакам одново да го градам животот. Добро ми е и вака. Тука, на улицата, сфатив дека колку помалку имам, помалку можам да изгубам. И тогаш болката е помала. Се плашам повторно да создавам и повторно да го изгубам тоа што сум го создал. Ги набљудувам и ги слушам луѓето. Се трошат поради глупави работи. Зарем треба на секого да му се случи мојата судбина за да сфатат колку малку е потребно за спокој. Сува кифла, удобна клупа, сув картон и убаво време. А уште ако добиеш топол збор и искрена насмевка, тогаш вие сте на коњ!“
Тој се насмевна благо, а јас му реков: „Како можам да ви помогнам, веројатно можам некако...“, ја спуштив раката на неговото рамо. Ја почувствував коската. Се останато е изгризано или изедено од тагата.
„Нема ти што да ми помагаш. Ова е мој избор. Јас не сакам да живеам поинако. Да, јас сум просјак, но и понатаму, некаде длабоко во себе, се уште сум господинот кој некогаш одамна, избричен и избањат, читаше кога сите ќе заспиеја. Не се изгубив себеси, а тоа е најважно.“
Застана на слабите нозе, неочекувано, онака како господин, ми ја бакна рака, се насмевна и со кутијата во рака исчезна зад аголот.
