Македонците паѓаат на трикови, шопинг и попусти - манипулација или (не)отповиклива потреба

Попуст до 30, 50 или 70 отсто, ова често може да се прочита на многу продавници низ Македонија. Дали тоа е реално, или пак само трик за привлекување на што повеќе луѓе?

Обично поголемите попусти “се даваат” на крај или пак на почеток на сезоната.

Кај Македонците се поактуелно станува да одат на шопинг во Грција или пак сега во последно време во Бугарија, и да купуваат за време “на попуст”.

Не секој може да си дозволи некое парче облека, моден додаток или било што што му се допаѓа во моментот кога ќе се појави на пазарот. Затоа, речиси и да нема човек што не ги сака попустите. И со право. Но, проблемот кај нас е тој што, ние и за време на попустот не купуваме на попуст. Првин на „плиткиот“ паричник и цените на попуст се високи. Второ, цените се исти, некогаш дури и зголемени, но во еуфоријата никој не обврнува внимание на тоа. Налепниците се нови, но не и цените на нив. Сепак, ретко кој од нас успеава да го забележи тоа, особено бидејќи процентите, синтагмите-  „за само... денари“, „снижување“ или „тотална распродажба“ веднаш ни се впиваат во мозокот.

Продавниците не’ „ловат“ на чувствителност, бројки и букви. Така, за да се „оправдаат“ пред инспекцијата, дуќаните даваат попуст само на неколку производи, иако можеби веќе сте добиле флаер, или интернет известување дека има комплетен попуст. „Лажното снижување“ е честа појава, но грешката на купувачите е што не ја пријавуваат.

Според Законот за заштита на потрошувачите, при распродажба трговците се должни да:

- означувањата што упатуваат на распродажба, односно на намалување на цените, независно од тоа дали намалувањето е изразено во износ или процент, треба да бидат  реални и вистинити

- мора да бидат назначени и старата и новата цена (или процентот на намаление до видливата стара цена, која што може да биде и прешкртана). Старата цена мора да се употребува минимум 30 дена пред да започне распродажбата.

- трговецот мора физички да ги одвои производите што се ставени на распродажба од оние производи што не се на распродажба и јасно и на видно место да истакне натпис дека се работи за распродажба.

Во некои држави дури и треба да се наведе периодот до когај новата цена важи.

Од друга страна пак, постои и гранка од маркетингот  наречена неуромаркетинг, со помош на која може да се дознае и како размислуваат потрошувачите и да се предвиди нивното однесување.

Професорот Џералд Залтман од Харвард, во својата позната книга „Како размислуваат купувачите“ наведува дека 95 процента од сите мисли, емоции и учења настануваат во несвесниот ум, односно без свесно знаење. Така, потрошувачите општо, не можат да разберат или да објаснат зошто и како донесуваат одлука за купувањето (или одлука генерално). Научниците покажаа дека луѓето донесуваат одлуки врз основа на емоции, кои потоа можат рационално да ги оправдаат.

Така, немате потреба да купувате нова облека, но гледате дека има попуст до 40 проценти, или се’ е за 999, или на половина цена и слично, купувате нови парчиња, за кои подоцна имате грижа на совест. Со исите пари сте можеле да купите нешто што повеќе ви е потребно, но својата одлука ја оправдувате со размислувањето дека има попуст, ваква шанса не се пропушта и дека за извесно време нова облека секако ќе ви треба.